Αναζητώντας συμβουλές στο διαδίκτυο για τη δημιουργία ενός ανταγωνιστικού βιογραφικού, θα έχετε σίγουρα συναντήσει τους δύο αυτούς όρους: Τα hard skills και τα soft skills. Μία επιτυχημένη αίτηση εργασίας περιλαμβάνει και τις δύο βασικές αυτές κατηγορίες δεξιοτήτων και ικανοτήτων, ιδανικά, στοχευμένες στον εκάστοτε ρόλο.
Ας τα δούμε αναλυτικά!
Soft skills: Τι είναι;
Συνοπτικά, αν θα μπορούσαμε να αποδώσουμε τα soft skills στα ελληνικά, θα λέγαμε πως είναι οι ικανότητες που καλλιεργούμε στην επικοινωνία, την ηγεσία και τις επαγγελματικές μας σχέσεις. Οι δεξιότητες αυτές, συνήθως, δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας τυπικής εκπαίδευσης, αλλά ένας συνδυασμός επένδυσης χρόνου, επαγγελματικής τριβής, εμπειρίας και προσωπικών ικανοτήτων.
Οι recruiters έχουν αρχίσει τα τελευταία χρόνια να ζητούν ενεργά και να περιγράφουν αναλυτικά ορισμένα soft skills, ώστε να μπορούν να επιλέξουν, όχι μόνο το κατάλληλο άτομο για μία συγκεκριμένη εργασία, αλλά και το κατάλληλο μέλος για μία ομάδα ή τον κατάλληλο εκπρόσωπο για ένα συγκεκριμένο πελατολόγιο.
Ποια είναι τα σημαντικότερα soft skills για βιογραφικό;
Τα soft skills, ενώ ενδέχεται να διαφέρουν από ρόλο σε ρόλο, περιλαμβάνουν κάποια που είναι απαραίτητα, σχεδόν, για κάθε θέση εργασίας. Συγκεντρώσαμε για εσάς μία «soft skills λίστα» με τις τοπ δεξιότητες που αναζητούν οι σύγχρονοι recruiters.
Επικοινωνιακές δεξιότητες
Οι επικοινωνιακές δεξιότητες είναι απαραίτητες σε κάθε επάγγελμα, ακόμη κι αν αυτό δεν είναι πελατοκεντρικό ή είναι κατά βάση μοναχικό. Όλοι οι εργαζόμενοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιχειρηματίες είμαστε μέλη ενός ευρύτερου κοινωνικού συνόλου και πρέπει να είμαστε σε θέση να επικοινωνήσουμε ξεκάθαρα και με σεβασμό τις ανάγκες μας, τις απαιτήσεις μας και τις προτάσεις μας.
Κριτική ικανότητα
Αν και μπορεί να ακούγεται κάπως γενικό, η κριτική σκέψη είναι πολύ βασική ικανότητα, ειδικά σε multitasking περιβάλλοντα. Η σωστή κρίση σε καταστάσεις πίεσης μπορεί να αποβεί σωτήρια και είναι ένα skill που αποκτάται, συνήθως, με πολλή δουλειά και εμπειρία. Συχνά, είναι μία εγγενής ικανότητα ορισμένων ατόμων, όμως απαιτείται σκληρή δουλειά για να αναδειχεί σωστά και να σμιλευτεί κατάλληλα.
Ηγετικές ικανότητες
Οι ηγετικές ικανότητες ή leadership skills είναι καίριας σημασίας για θέσεις διοίκησης και management, αλλά δεν περιορίζονται μόνο εκεί. Οι ηγετικές ικανότητες είναι στην ουσία η δυνατότητα ενός ατόμου να εμπνέει, να μεταδίδει το όραμά του και να κινεί την ομάδα του μπροστά είτε είναι σε ηγετική θέση, είτε όχι.
Ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
Ένα soft skill που θα συναντάτε όλο και πιο συχνά, σε όλο και περισσότερες θέσεις, είναι το problem solving, που είναι κάτι που αρκετοί μπορούν να ισχυριστούν πως διαθέτουν, αλλά λίγοι μπορούν να το κάνουν στην πράξη. Η επίλυση προβλημάτων είναι μία σύνθετη ικανότητα, που περιλαμβάνει αναλυτική και γρήγορη σκέψη, ευρηματικότητα και δυνατότητα λήψης κρίσιμων αποφάσεων και πρωτοβουλιών.
Πώς να καλλιεργήσετε soft skills
Αν και προαναφέραμε πως τα soft skills είναι αρκετές φορές εγγενείς ικανότητες, που με δουλειά και εμπειρία γίνονται δεξιότητες, αυτό δε σημαίνει πως δεν μπορείτε να τις καλλιεργήσετε και με άλλους τρόπους ή να τις βελτιώσετε. Για παράδειγμα, υπάρχουν αρκετά σεμινάρια που στοχεύουν στην ανάπτυξη τέτοιων δεξιοτήτων, τα οποία περιλαμβάνουν τεχνικές διαχείρισης δύσκολων καταστάσεων και επικοινωνιακά tips που μπορούν να σας βγάλουν από μία δύσκολη θέση.
Επίσης, μπορείτε να ζητήσετε από συναδέλφους ή γνωστούς και φίλους σας να σας συμβουλέψουν για τις ικανότητες που θα ήταν καλό να δουλέψετε και για εκείνες που έχετε ανεπτυγμένες και θα ήταν καλό να αναφέρετε και να αναδείξετε.
Hard skills: Τι είναι;
Από την άλλη, τα hard skills στα ελληνικά είναι πιο εύκολα να προσδιοριστούν, καθώς αποτελούν ουσιαστικά τις τεχνικές δεξιότητες που απαιτεί κάθε επάγγελμα. Για παράδειγμα, ένας γραφίστας πρέπει να γνωρίζει σχεδιαστικά προγράμματα, τα οποία χαρακτηρίζονται ως hard skills. Ένας προγραμματιστής οφείλει να γνωρίζει γλώσσες προγραμματισμού, ένας στατιστικολόγος μοντέλα ανάλυσης δεδομένων κ.λπ..
Για αρκετά χρόνια, οι εργοδότες και οι υπεύθυνοι προσλήψεων εστίαζαν τις αξιολογήσεις των υποψηφίων για θέσεις εργασίας σχεδόν εξ ολοκλήρου στα hard skills, αδιαφορώντας για τα soft skills. Την ίδια κατεύθυνση ακολουθούσαν και οι εργαζόμενοι, που φρόντιζαν να επενδύουν μόνο στην απόκτηση hard skills.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχουν προβλήματα σε όλα τα επίπεδα απασχόλησης, από τις πιο entry level θέσεις, μέχρι τη διοίκηση.
Φυσικά, αυτό δε σημαίνει πως τα hard skills δεν είναι σημαντικά. Στη σύγχρονη αγορά εργασίας, όπου η αξία της επιμόρφωσης και της δια βίου μάθησης έχει αυξηθεί κατακόρυφα, μπορεί να αισθάνεστε μπερδεμένοι από τις πολλές επιλογές που έχετε σε σεμινάρια, workshops, μεταπτυχιακά και επιμορφωτικά προγράμματα κατάρτισης.
Πώς θα επιλέξετε λοιπόν τα κατάλληλα για εσάς και ποια είναι εκείνα που οι recruiters φαίνεται να ζητούν περισσότερο;
Ποια hard skills για βιογραφικό χρειάζεστε;
Αρχικά, για να μπορείτε να σχεδιάσετε στρατηγικά τη σταδιοδρομία σας ή να προχωρήσετε σε αλλαγή καριέρας, θα πρέπει να έχετε έναν ξεκάθαρο στόχο. Ακόμη κι αν ο στόχος σας είναι ευρύς, όπως για παράδειγμα υπάλληλοι γραφείου ή εργασία στον τομέα της υγείας, είναι αρκετός για να ξεκινήσετε.
Ένας τρόπος για να εξετάσετε το πού χρειάζεται να εστιάσετε είναι να δείτε πολλές αγγελίες. Μπείτε στα κανάλια εύρεσης εργασίας και μελετήστε τις απαιτήσεις που προδιαγράφουν. Έτσι, θα καταλάβετε πού υστερείτε και πού πρέπει να επενδύσετε για να καλύψετε το κενό.
Ας δούμε το παράδειγμα των υπαλλήλων γραφείου. Αν έχετε ένα πτυχίο ανώτατης ή ανώτερης εκπαίδευσης, θα διαπιστώσετε πως ίσως να μην είναι αρκετό από μόνο του στη σύγχρονη εποχή. Συνήθως, οι recruiters ζητούν ψηφιακές δεξιότητες, όπως τη χρήση διαδικτύου και υπολογιστών, καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας και, ίσως, κάποιες γνώσεις προγραμμάτων σχεδιασμού ή ανάλυσης δεδομένων για αναφορές, infographics, στατιστικά πωλήσεων κ.λπ..
Προς διευκόλυνσή σας, συγκεντρώσαμε κάποια από τα πιο βασικά και τα πιο συχνά από αυτά:
- Αγγλικά (B2 και πάνω)
- ECDL και χρήση εργαλείων Google Drive
- Βασική γνώση διαχείρισης social media
- Γνώση προγραμμάτων ERP ή CRM.
Αν σας λείπει κάτι, το οποίο βλέπετε πως είναι ένα στοιχείο που το ζητούν οι περισσότεροι, ξέρετε ήδη προς τα πού να κινηθείτε. Η επένδυσή σας δε χρειάζεται να είναι χρηματική, αν δεν έχετε τη δυνατότητα να πληρώσετε κάποιο σεμινάριο. Μπορείτε με τη βοήθεια του διαδικτύου να βρείτε μαθήματα και υλικό αυτομόρφωσης για πάρα πολλά hard skills.
Soft skills vs hard skills
Κλείνουμε με αυτό το ερώτημα: «Πού να επενδύσω; Σε hard skills ή σε soft skills;» και η απάντηση είναι «και στα δύο!», βάζοντας σε προτεραιότητα εκείνα που είναι πιο σημαντικά για τον κλάδο που έχετε επιλέξει.
Οι δύο αυτές κατηγορίες δεξιοτήτων και ικανοτήτων δεν ανταγωνίζονται η μία την άλλη, αλλά λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους. Σε συνέχεια του παραπάνω παραδείγματος με τη θέση γραφείου, οι αγγελίες δείχνουν πως, μαζί με τα hard skills που ενδεικτικά αναφέραμε, ψάχνουν για επαγγελματίες με ευγένεια, υπευθυνότητα, ικανότητες multitasking και ευχέρεια στην επικοινωνία.
Μην ξεχνάτε πως τα hard skills είναι πιο εύκολο να αποκτηθούν από τα soft skills. Αν διαθέτετε τα soft skills που προδιαγράφονται σε μία θέση, αλλά δε γνωρίζετε, για παράδειγμα, συστήματα ERP και CRM, κάντε την αίτησή σας ούτως ή άλλως. Ένα σύστημα ERP μπορεί να σας το μάθει η επιχείρηση σε λίγες μέρες, την ευγένεια και την υπευθυνότητα, όμως, όχι.