Στη σημερινή κοινωνία, όπου όλα κινούνται με γρήγορους ρυθμούς, οι απαιτήσεις στον χώρο εργασίας είναι αυξημένες. Όμως, καθώς οι εργαζόμενοι αγωνίζονται καθημερινά για την επιτυχία, ο κίνδυνος της εξουθένωσης αυξάνεται. Η επαγγελματική εξουθένωση, γνωστή και ως εργασιακό burnout, αποτελεί μια κατάσταση που επηρεάζει σημαντικά την ψυχική, τη συναισθηματική, αλλά και τη σωματική υγεία.
Παρακάτω, θα αναλύσουμε τα συμπτώματα του burnout, τις επιπτώσεις του, καθώς και μεθόδους πρόληψης και αντιμετώπισης.
Τι είναι το εργασιακό burnout;
Το εργασιακό burnout αποτελεί έναν συνδυασμό σωματικής, πνευματικής και συναισθηματικής εξάντλησης, που προκαλείται από εκτεταμένες περιόδους άγχους στον χώρο εργασίας. Βασικά του χαρακτηριστικά είναι η έλλειψη κινήτρου, η αποστασιοποίηση από τους συνεργάτες και η μειωμένη παραγωγικότητα.
Φυσικά, δεν πρόκειται για μια συνειδητή επιλογή του εργαζόμενου να “παραιτηθεί” από τα καθήκοντά του, αλλά για μία κατάσταση που οφείλεται τόσο σε προσωπικούς όσο και σε εξωγενείς παράγοντες που έχουν δημιουργήσει στο άτομο μία αρνητική εικόνα για τη δουλειά του και τον ρόλο του σε αυτή.
Τα συμπτώματα και οι επιπτώσεις του burnout
Η επαγγελματική εξουθένωση δεν αποτελεί ασθένεια, επομένως εκδηλώνεται διαφορετικά σε κάθε άνθρωπο. Κάποια συχνά συμπτώματα του burnout είναι η κόπωση, οι διαταραχές στον ύπνο, οι συχνοί πονοκέφαλοι, η έλλειψη κινήτρου και η μειωμένη ικανοποίηση από την εργασία, καθώς και άγχος, το οποίο δε σχετίζεται άμεσα με τα εργασιακά καθήκοντα του ατόμου.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των αρνητικών καταστάσεων και συναισθημάτων είναι η άρνηση του ατόμου να διατηρήσει την καθημερινότητά του ως έχει. Συχνά, όσοι βρίσκονται σε κατάσταση burnout, αποφεύγουν τις ευθύνες, παύουν να ακολουθούν ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, απομονώνονται και τελικά, μειώνουν την προσπάθειά τους, ξεχνώντας τους στόχους και τις φιλοδοξίες τους.
Οι επιπτώσεις αυτής της συμπεριφοράς είναι ακόμα μεγαλύτερη μείωση της απόδοσης και κατά συνέπεια, απογοήτευση. Μακροπρόθεσμα, τα αποτελέσματα του burnout μπορούν να είναι θετικά, για όσους το αντιμετωπίσουν με αισιοδοξία, αφού θα μάθουν πώς να αναπτύξουν άμυνες και να κάνουν καλύτερες επιλογές, όσον αφορά την καριέρα τους.
Που οφείλεται το εργασιακό burnout;
Οι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν έναν εργαζόμενο στην εξουθένωση ποικίλουν. Ωστόσο, μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: Εκείνους που έχουν σχέση με το περιβάλλον εργασίας και εκείνους που έχουν σχέση με την προσωπικότητα.
Οι περισσότεροι λόγοι που οδηγούν στην επαγγελματική εξουθένωση εντοπίζονται, κυρίως, στο εργασιακό περιβάλλον. Ένας εργαζόμενος που αισθάνεται πως δεν αναγνωρίζεται η δουλειά του, έχει υπερβολικές ευθύνες ή έναν προϊστάμενο που αγαπά το micromanagement είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει συμπτώματα burnout.
Αντίστοιχα, ένα άτομο που έχει τελειομανία ή περνά όλη την ημέρα του δουλεύοντας και περιμένοντας τη δόξα που δεν έρχεται είναι πολύ πιθανό, τελικά, να απογοητευτεί, αφού είχε εξ αρχής πολύ υψηλές προσδοκίες. Burnout μπορεί να προκληθεί και στην αντίθετη περίπτωση, όταν κάποιος αντιμετωπίζει το σύνδρομο του απατεώνα και αισθάνεται πως δεν είναι αρκετά καλός στη δουλειά του.
Με λίγα λόγια, σε κάποιο βαθμό, είμαστε κι εμείς υπεύθυνοι για το αν η δουλειά μας θα μας κουράσει περισσότερο απ’ όσο προβλέπεται.
Η εξειδικευμένη ομάδα της ProfessionAid θα είναι δίπλα σας στην αναζήτηση του επόμενου επαγγελματικού σας στόχου, προσφέροντας την απαραίτητη καθοδήγηση και αναλαμβάνοντας τη συμπλήρωση των αιτήσεων εργασίας, για σίγουρη επιτυχία!
Πώς θα αποφύγετε το εργασιακό burnout;
Το εργασιακό μας περιβάλλον, όπως και η κουλτούρα της εταιρείας για την οποία εργαζόμαστε, αποτελεί ένα στοιχείο της καθημερινότητάς μας που δεν μπορούμε να αλλάξουμε εύκολα. Ωστόσο, αυτό που μπορούμε να αλλάξουμε είναι η δική μας οπτική, αλλά και η συμπεριφορά μας.
Κάποιοι απλοί τρόποι να αποφύγετε το εργασιακό burnout είναι οι παρακάτω:
1. Θέστε όρια
Το να θέσετε όρια μπορεί να σας φαίνεται δύσκολο ή να σας προκαλεί περισσότερο άγχος, όμως είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ξεκάθαρος διαχωρισμός ανάμεσα στις ώρες που αφιερώνετε στην εργασία σας και τον ελεύθερο χρόνο σας. Μία ισορροπημένη καθημερινότητα οδηγεί σε καλύτερη ψυχική υγεία και μεγαλύτερη παραγωγικότητα.
2. Διαχειριστείτε σωστά τον χρόνο σας
Αν οι αρμοδιότητές σας είναι πολλές και βρίσκεστε, συχνά, πνιγμένοι στη δουλειά, ίσως μπορείτε να αλλάξετε κάτι στο πρόγραμμά σας. Δίνοντας προτεραιότητα στις εργασίες που έχουν το πιο αυστηρό deadline ή σας παίρνουν περισσότερο χρόνο, μπορείτε να μειώσετε το άγχος και να αυξήσετε την απόδοσή σας.
3. Αφιερώστε χρόνο σε εσάς
Τέλος, αφιερώνοντας ουσιαστικό χρόνο στον εαυτό σας, τις δραστηριότητες που σας ευχαριστούν, αλλά και τους ανθρώπους που έχετε στη ζωή σας, θα έχετε τη δυνατότητα να αφήσετε πίσω σας το στρες της δουλειάς. Βλέποντας τη θετική πλευρά των πραγμάτων και ξοδεύοντας ποιοτικά τον χρόνο σας, θα αποκτήσετε μία καλύτερη εικόνα για τις πραγματικές διαστάσεις του άγχους σας.
Πώς θα αντιμετωπίσετε το εργασιακό burnout;
Σε περίπτωση που αισθάνεστε πως οι εξωγενείς παράγοντες επηρεάζουν την καθημερινότητά σας περισσότερο από τον ίδιο σας τον εαυτό, είναι πολύ πιθανό να έχετε εμφανίσει κάποια συμπτώματα burnout. Αυτό δεν πρέπει να σας απογοητεύει, αφού κάθε δυσκολία μπορεί να αποτελέσει μάθημα.
Όμως, πώς να ξεπεράσετε αυτά τα αισθήματα και να προχωρήσετε παρακάτω;
Επικοινωνήστε με τους συνεργάτες σας
Η επικοινωνία είναι ο καλύτερος τρόπος να λυθεί οποιοδήποτε ζήτημα. Συζητώντας τους προβληματισμούς σας με κάποιον προϊστάμενο ή συνάδελφο, αν το περιβάλλον το επιτρέπει, είναι πολύ πιθανό να καταφέρετε να ξεπεράσετε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζετε, να μοιραστείτε τον όγκο εργασίας ή να μάθετε τις πραγματικές απαιτήσεις που υπάρχουν και να μειώσετε το στρες.
Αντιμετωπίστε το άγχος
Επίσης, είναι σημαντικό να μάθετε να αντιμετωπίζετε το άγχος με υγιείς τρόπους. Το στρες αποτελεί ένα κομμάτι της καθημερινότητας, καθώς όλα τα επαγγέλματα έχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις, προθεσμίες και στόχους. Είναι φυσιολογικό να θέλετε μία επιτυχημένη καριέρα, όμως καλό είναι να γνωρίζετε και πότε πρέπει να κάνετε πίσω. Δείτε τις απαιτήσεις και το άγχος στις πραγματικές τους διαστάσεις και αντιμετωπίστε την πίεση με ψυχραιμία.
Μη φοβάστε να κάνετε διάλειμμα
Μερικές φορές, οι απαιτήσεις τις καθημερινότητας ίσως να φαντάζουν πάνω από τις δυνάμεις σας. Σε αυτήν την περίπτωση, δεν είναι κακό να κάνετε ένα διάλειμμα. Ίσως, μία άδεια για διακοπές να σας βοηθήσει να καθαρίσετε το μυαλό σας και να επιστρέψετε με γεμάτες μπαταρίες και περισσότερη αισιοδοξία.
Αναζητήστε μία θέση εργασίας που να καλύπτει τις ανάγκες σας
Αν ένα break δεν είναι αρκετό, μη διστάσετε να κάνετε το βήμα και να αλλάξετε καριέρα. Η σταθερότητα μπορεί να φαίνεται ασφαλής, όμως ποτέ δεν είναι αργά για μία αλλαγή προς το καλύτερο. Οπότε, ακολουθήστε το μονοπάτι που χρειάζεται, ακόμα και αν φαίνεται δύσκολο και θα οδηγηθείτε στην επιτυχία!
Τι μπορείτε να μάθετε από το εργασιακό burnout;
Είναι βέβαιο πως το εργασιακό burnout αποτελεί μία δύσκολη κατάσταση. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει πως δεν μπορείτε να το αξιοποιήσετε για να εξελιχθείτε. Προσδιορίζοντας συγκεκριμένους στόχους που αφορούν την ισορροπία μεταξύ της εργασίας και της προσωπικής σας ζωής και ακολουθώντας μία καριέρα που πραγματικά επιθυμείτε, μπορείτε να ξεπεράσετε τέτοιου είδους εμπόδια, να αποφύγετε την εξουθένωση και να πετύχετε όλες τις επαγγελματικές και προσωπικές σας επιδιώξεις!